Standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem to systemowe rozwiązanie, które pomaga tworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko wszędzie tam, gdzie przebywają dzieci. Wdrożenie standardów oznacza, że w instytucji m.in. stosuje się zasady bezpiecznej rekrutacji oraz zasady bezpiecznych relacji między personelem a dziećmi, wszyscy pracownicy wiedzą, jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka oraz jak podejmować interwencję w przypadku podejrzenia, że dziecko może być krzywdzone. Aby standardy nie pozostały pustymi deklaracjami, proces ich opracowywania i wdrażania wymaga przede wszystkim realnego zaangażowania pracowników oraz samych dzieci.
Podczas Tygodnia Standardów Ochrony Dzieci razem z zaproszonymi ekspertami i ekspertkami opowiedzieliśmy, w jaki sposób można i powinno się wdrażać standardy. Zachęcamy do zapoznania się z zapisami poszczególnych spotkań.
Debata “Jak dorośli objaśniają nam świat. Młodzież o standardach ochrony dzieci”
Standardy ochrony dzieci stawiają dzieci w centrum wartości i misji organizacji, kierujących swoje działania do osób poniżej 18 roku życia. Robimy tak i my, organizując Tydzień Standardów Ochrony Dzieci i zapraszając do debaty otwarcia nastolatki i młodych dorosłych. Zależy nam, żeby o standardach ochrony dzieci nie rozmawiali wyłącznie profesjonaliści i pracownicy miejsc zobowiązanych do wdrażania nowych regulacji. Chcemy usłyszeć głos osób, które są podmiotem nowych przepisów. Spotkanie pozwoli spojrzeć na ochronę dzieci przed różnymi formami przemocy z perspektywy młodzieży i usłyszeć co w tej kwestii jest dla nich szczególnie istotne, o czym wszystkie podmioty wymienione w ustawie powinny pamiętać, tworząc standardy oraz jak mogłoby wyglądać zaangażowanie dzieci i młodzieży w ten proces.
Debata “Przewrót partycypacyjny czy powrót do korzeni? O tym, czy (i dlaczego) boimy się Standardów ochrony dzieci.”
Samorządność dziecięca wywodząca się z uznania autonomii i godności dziecka była jednym z założeń pedagogiki Janusza Korczaka. 90 lat później okazuje się, że te same założenia wcielane w życie pod nazwą "Standardów ochrony małoletnich" budzą w wielu z nas lęk i są odczuwane jako obca koncepcja. Czy w przepełnionej klasie jest miejsce na podmiotowość dziecka? Czy dzieci powinny współtworzyć i opiniować zasady obowiązujące w placówce opiekuńczo wychowawczej? Czy dzieci z niepełnosprawnością i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi naprawdę powinny mieć wpływ na formułowanie własnych potrzeb, skoro kompetentni dorośli znają je lepiej?
Webinar "Dziecko ma prawo do rozwoju, a nie tylko do przetrwania"
79% procent dzieci młodzieży w Polsce przynajmniej raz w życiu doświadczyło przemocy lub zaniedbania. Gdy słyszymy te słowa wśród wielu innych wiadomości "z kraju i ze świata", stają się one po prostu informacją opisującą świat, w którym żyjemy. Tymczasem te 79% procent dzieci i młodzieży to konkretne osoby, z imieniem, twarzą, i swoją trajektorią życia, na której przebieg doświadczenie przemocy ma określony wpływ. My dorośli, często powtarzamy, "że co nas nie zabije, to nas wzmocni", ignorując twarde naukowe dane pokazujące, jak działa przemoc, jakie są mechanizmy jej oddziaływania na dalsze życie małego człowieka, i że im jej więcej, tym jej negatywne konsekwencje większe. Podczas tej sesji przedstawimy dane dotyczące skali krzywdzenia dzieci w Polsce i omówimy badania nad ACE's (Adverse Childhood Experiences), które pokazują długofalowe konsekwencje przemocy, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i całej populacji. Porozmawiamy również o tym, jak doświadczenie przemocy wpływa na rozregulowanie dziecka w całości od fizjologii, przez emocje, funkcje poznawcze i relacje interpersonalne. I że zamiast w trybie rozwoju zaczyna funkcjonować w trybie przetrwania.
Webinar "Jak reagować, żeby zareagować - o problemach różnej natury, kiedy musimy podjąć interwencje"
Prosimy, reagujcie – to apel, który dzieci przekazują dorosłym. Przed reakcją może nas powstrzymywać brak umiejętności rozpoznawania symptomów krzywdzenia. Często możemy nie znać ścieżek postępowania - gdzie kierować swoje kroki? Zdarza się też, że odczuwamy lęk przed konsekwencjami naszych decyzji. Nie musimy się czuć pewnie, żeby przeprowadzić skuteczną interwencję. Musimy jednak wiedzieć co i dlaczego należy robić oraz jak zadbać o siebie jako interwenta, aby pomoc dziecku nie wypaliła naszych zasobów. Wspólnie z panelistkami odpowiemy na pytania krążące wokół tematu interwencji: Czy zostanę super-bohaterem? Czy muszę to zrobić sam/a? Czy mogę się czegoś obawiać? Dlaczego powinienem reagować? Na co reagować? Co dokładnie mogę zrobić?
Debata "Moje dziecko - wspólna sprawa. Rola rodziców w tworzeniu instytucji przyjaznych dzieciom"
Chociaż obowiązek wprowadzenia standardów ochrony dzieci spoczywa na instytucjach, to znaczenie rodziców w tym procesie również jest ogromne. Na czym może polegać wpływ rodziców na kształtowanie bezpiecznego środowiska w miejscach, w których przebywają ich dzieci? Dlaczego nie warto pozostawać poza obszarem codzienności tych placówek? Czego rodzice mogą oczekiwać od dyrekcji szkół, klubów sportowych czy domów kultury w związku z wdrażanymi regulacjami? O tych i innych zagadnieniach porozmawiamy podczas panelu dyskusyjnego z udziałem zaproszonych ekspertów. Rodzicu, włącz standardy ochrony dzieci w placówce swojego dziecka!
Webinar "Dorosły godny zaufania - jak rozmawiać o krzywdzeniu z dzieckiem i z jego rodzicem"
Celem standardów ochrony dzieci jest tworzenie przestrzeni bezpiecznej dla dzieci. Oznacza to między innymi, że w danym podmiocie/instytucji/organizacji jest “bezpieczny dorosły”, gotowy do wysłuchania dziecka, które chce się podzielić trudnym doświadczeniem, do rozmowy z jego rodzicem, do zadbania o dobrostan dziecka, które doświadczyło przemocy. Jest to duże wyzwanie zwłaszcza dla tych osób, które nie są psychologami czy pedagogami, nie czują się wystarczająco kompetentne czy obawiają się, że ich działanie może bardziej zaszkodzić niż pomóc dziecku. Podobnie jak w przypadku pierwszej pomocy przedmedycznej, podstawowych umiejętności w kontakcie z dzieckiem i rodzicem w kontekście podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, można się nauczyć. W czasie tej sesji od doświadczonych ekspertek usłyszymy, jak rozmawiać z dzieckiem, które chce nam powierzyć swoje ważne sprawy; jak rozmawiać z rodzicem w sytuacji, gdy podejrzewamy krzywdzenie dziecka; na czym polega pierwsza pomoc psychologiczna i jak jej udzielać, co oznacza wymagany przez standardy ochrony dzieci plan pomocy dziecku skrzywdzonemu i jak go opracować?
Debata "Między zapałem a zniechęceniem - jak wdrożyć standardy ochrony dzieci?"
Intencją ustawodawcy jest postawienie w centrum dziecka i jego podmiotowości. Żeby przekuć tę ideę w czyn potrzeba świadomych dorosłych, którzy czasami będą musieli odwrócić porządek i przewrócić do góry nogami stół, którego małe ręce nie zdołają same udźwignąć. Zmiany świadomości organizacji i personelu bywają trudne. Panel dyskusyjny będący spotkaniem praktyków, którzy wprowadzenie standardów mają już za sobą pomoże w odpowiedzi na pytania: Co zamiast kopiuj-wklej? Dlaczego warto zrobić analizę ryzyka krzywdzenia dziecka w Twoim podmiocie? Czym jest zasada minimalizacji ryzyka? Z czego wynika opór personelu i co nam mówi? Czy są w nim ważne dla nas treści, które mogą udoskonalić nasze standardy? Czy to drugie RODO i dlaczego nie? Czy komuś w ogóle się to udało? Jak zacząć? Pomocy!
Webinar "Standardy ochrony dzieci widziane przez soczewkę prawa"
Jak się nie zagubić w gąszczu wymogów prawnych nałożonych “ustawą Kamilka”? Na co zwrócić szczególną uwagę wdrażając standardy ochrony małoletnich? Czy jest się czego obawiać? Czego spodziewać się w przypadku kontroli standardów? Czy na pewno chodzi tylko i wyłącznie o kary? Jak podejść do procesu wdrażania standardów z odwagą i rozwagą? Zapraszamy na sesję pytań i odpowiedzi dotyczących standardów widzianych przez soczewki prawa.
Spotkania zorganizowane we współpracy z UNHCR, Agencją ONZ ds. Uchodźców, w ramach projektu "Protecting and empowering refugee children and their families in 2024"