Placówki medyczne

Placówki medyczne

Pracownicy systemu ochrony zdrowia odgrywają szczególną rolę w poprawie jakości życia dzieci. Mogą w znacznym stopniu przyczynić się do zapobiegania krzywdzeniu dzieci poprzez identyfikację czynników ryzyka, na które mogą być narażone dzieci, jak również mogą przyczynić się do opracowania i wprowadzenia odpowiednich procedur ukierunkowanych na zapobieganie przypadkom krzywdzenia dzieci. Mogą oni również odgrywać znaczącą rolę w zapewnieniu kompetentnej i empatycznej opieki nad dziećmi. Wreszcie, mogą być jedyną szansą na zidentyfikowanie sytuacji krzywdzenia dzieci i podjęcie interwencji. 

 

Zobacz, jak wdrożyć standardy ochrony dzieci w Twojej organizacji - pobierz Podręcznik.

 

Standardy ochrony dzieci jako narzędzie zwiększenia ochrony dzieci przed krzywdzeniem

SOD zbierają w jednym miejscu, porządkują i doprecyzowują zasady, których przyjęcie sprawia, że dana instytucja jest bezpieczna dla dzieci – jej personel potrafi zidentyfikować sytuacje stwarzające ryzyko krzywdzenia dziecka oraz podjąć działania profilaktyczne oraz interwencyjne.

 

Standardy wdrażane w placówce medycznej powinny być dostosowane do jej specyfiki i odpowiadać na potrzeby dzieci-pacjentów, ich rodziców/opiekunów oraz całego personelu – zarówno osób wykonujących zawody medyczne, jak i innych specjalistów, administrację i personel pomocniczy.

 

Standardy obejmują kluczowe kwestie dotyczące ochrony dzieci przed krzywdzeniem:

  • Zasady rekrutacji i weryfikacji personelu (sprawdzanie pod kątem niekaralności za przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz weryfikację, że wobec pracowników nie toczy się żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie).
  • Obowiązek identyfikowania sytuacji mogących świadczyć o krzywdzeniu dziecka (przemoc fizyczna, przemoc emocjonalna, wykorzystanie seksualne, zaniedbanie) oraz podejmowania określonych interwencji w tych przypadkach.
  • Opracowanie przejrzystej procedury reagowania na podejrzenie, że dziecko doświadcza krzywdzenia, ścieżkę prowadzenia interwencji prawnej i wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za ochronę dzieci.
  • Zasady bezpiecznych relacji między personelem i dzieckiem, czyli określenie co jest w kontakcie z małym pacjentem działaniem pożądanym, a co jest niedopuszczalne.
  • Zasady bezpiecznego korzystania z mediów elektronicznych przez dzieci, w tym z Internetu.
  • Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci.

 

Ważne! Tzw. Ustawa o ochronie małoletnich (Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw) wprowadza nowe instrumenty ochrony praw dzieci i m.in. nakłada na podmioty prowadzące działalność leczniczą obowiązek posiadania standardów ochrony małoletnich. Czas na podporządkowanie się tej regulacji to 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.

 

Dlaczego warto wprowadzać SOD w placówkach ochrony zdrowia? 

  • Przepisy prawa nakładają na osoby wykonujące zawody medyczne prawny obowiązek interwencji w sytuacji podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ale są rozproszone w różnych aktach prawnych i nie wskazują precyzyjnie, kto w instytucji jest odpowiedzialny za podjęcie tego działania. Odpowiedzialność za podjęcie interwencji bywa rozmyta, a braki kadrowe, obciążenie pracą i nieznajomość procedury skutkują opóźnieniem, lub nie podjęciem interwencji na rzecz bezpieczeństwa dziecka.
  • Choroba dziecka, zwłaszcza przewlekła, niepełnosprawność fizyczna czy intelektualna, zaburzenia zdrowia psychicznego to czynniki ryzyka, które sprawiają, że dziecko w takiej sytuacji jest bardziej narażone na doświadczenie krzywdzenia ze strony osób z najbliższego otoczenia.
  • Pracownicy systemu ochrony zdrowia, poprzez systematyczną opiekę nad dzieckiem w podstawowej opiece zdrowotnej, interwencyjną pomoc w medycynie ratunkowej, czy dłuższy kontakt z dzieckiem i jego rodziną podczas hospitalizacji mają szczególną możliwość identyfikacji czynników ryzyka lub symptomów krzywdzenia dziecka i podjęcia odpowiedniej interwencji. Może to być uruchomienie wsparcia dla rodziny, psychoedukacja rodziców, interwencja prawna.
  • Dziecko-pacjent potrzebuje szczególnej ochrony. Nawet podczas jednorazowego kontaktu z systemem ochrony zdrowia mały pacjent jest zależny od instytucji i personelu medycznego, a dodatkowo jako dziecko nie ma pełni samodzielności, możliwości decydowania o sobie i zadbania o swoje potrzeby.
  • Całodobowe przebywanie dziecka w placówce medycznej, często bez stałej obecności rodziców/opiekunów, częste zmiany personelu i duża liczba osób przewijająca się przez oddziały, zwiększa ryzyko, że do dziecka będą miały dostęp osoby, które chciałyby je skrzywdzić. 

 

Przekonaj się, jak wygląda realizacja standardów ochrony dzieci w praktyce, na przykładzie działalności Warszawskiego Centrum Opieki Medycznej „KOPERNIK” Sp. z o.o.

 

Korzyści z wprowadzenia SOD w placówce medycznej

  • Szpital posiada Politykę Ochrony Dzieci dostosowaną do specyfiki działalności.
  • Zwiększenie ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
  • Zwiększenie poczucia sprawczości członków personelu w zakresie ochrony dziecka przed krzywdzeniem i jakości doświadczenia bycia małym pacjentem.
  • Wprowadzenie elementów standardów NICE i WHO (niemedycznych) w praktykę personelu medycznego i pozamedycznego.
  • Szpital posiada opracowane procedury interwencyjne (algorytmy dostosowane do przyczyny interwencji i obowiązujących przepisów prawnych) i osoby przeszkolone do ich upowszechniania między personelem oraz monitorowania liczby interwencji.
     

O projekcie

Fundacja Dajmy Dzieciom Siłę w sierpniu 2023 r. zakończyła pilotaż wdrażania SOD w Warszawskim Centrum Opieki Medycznej „KOPERNIK” Sp. z o.o. W efekcie pilotażu opracowano szereg materiałów wspierających placówki medyczne w spełnianiu standardów ochrony dzieci – znajdują się one na tej stronie. Aktualnie Fundacja prowadzi monitoring wdrażania SOD w ochronie zdrowia, na który składają się:

  • analiza prawna,
  • konsultacje z pracownikami ochrony zdrowia,
  • wsparcie placówek medycznych w procesie opracowywania procedur i wdrażania SOD,
  • opracowanie narzędzi edukacyjnych dla pracowników, dostosowanych do potrzeb i możliwości organizacyjnych: szkolenia kaskadowe, webinary, podkasty z zakresu m.in. podstawowej wiedzy nt. form krzywdzenia dzieci, identyfikacji krzywdzenia – praca na przypadkach, procedur interwencji, komunikacji medycznej. 
     

Projekt jest realizowany ze środków przekazanych przez Plan International ze środków Disaster Emergency Committee.

 

Webinar o interwencji prawnej w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka. Informacje dla osób wykonujących zawody medyczne

 

Webinar o współpracy przedstawicieli ochrony zdrowia z wymiarem sprawiedliwości

 

Przychodzi rodzic i dziecko do lekarza - jak w takich warunkach budować dobrą relację? 

 

Webinar o znaczeniu wczesnej traumy dla rozwoju dziecka 

 

Standardy ochrony dzieci w placówkach medycznych

 

 

Na czym polegają standardy ochrony dzieci w placówce medycznej

  • a. Polityka dotyczy całego personelu (pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy).

    b. Organ zarządzający placówką zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada kierownictwo placówki.

    c. Kierownictwo placówki wyznaczyło osobę odpowiedzialną za monitoring realizacji Polityki. Rola, zadania oraz kwalifikacje tej osoby są jasno określone.

    d. Polityka ochrony dzieci jasno i kompleksowo określa:

    • zasady bezpiecznej rekrutacji personelu,

    • sposób reagowania na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia, i zasady prowadzenia rejestru interwencji,

    • zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko i dziecko–dziecko,

    • zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych,

    • zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci,

    • zasady monitorowania wskaźników wdrożenia Polityki w życie.

  • a. W ramach rekrutacji członków personelu pracujących z dziećmi prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do pracy z dziećmi oraz sprawdzane są ich referencje.

    b. Placówka uzyskała o każdym członku personelu dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz informacje z Krajowego Rejestru Karnego i rejestrów karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) albo – w przypadkach wskazanych prawem – oświadczenia o niekaralności.

    c. Określone są zasady bezpiecznych relacji (bezpiecznego kontaktu) całego personelu placówki z dziećmi, wskazujące, jakie zachowania są niedozwolone, a jakie pożądane w kontakcie z dzieckiem.

    d. Placówka zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia, w zakresie:

    • rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci,

    • stosowania adekwatnych do sytuacji procedur interwencji prawnej w przypadku podejrzeń krzywdzenia,

    • odpowiedzialności prawnej pracowników placówki zobowiązanych do podejmowania interwencji,

    • procedury „Niebieskie Karty”,

    • przestrzegania praw małego pacjenta oraz opartej na szacunku komunikacji z dziećmi i ich rodzicami/opiekunami.

  • a. W placówce funkcjonują procedury, które określają krok po kroku, jakie działanie należy podjąć w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony personelu placówki, członków rodziny, rówieśników i osób trzecich.

    b. Cały personel zna te procedury, wie, czym one są i z jakich kroków się składają. Procedury są dostępne wszystkim pracownikom – wiadomo, gdzie je znaleźć. Każda osoba z personelu posiada informacje, komu zgłosić podejrzenie, że dziecko jest krzywdzone i kto jest osobą odpowiedzialną za prowadzenie interwencji.

    c. Osoby wyznaczone do prowadzenia interwencji są przeszkolone w tym zakresie i mają wsparcie instytucji w kontaktach z innymi służbami ochrony dzieci w podejmowaniu działań interwencyjnych oraz mają zapewnioną możliwość konsultowania przypadków budzących wątpliwości co do właściwego postępowania z innymi specjalistami.

    d. Prowadzony jest rejestr przypadków zgłoszeń dotyczących podejrzenia krzywdzenia dziecka oraz interwencji inicjowanych przez pracowników placówki.

    e. Łatwo dostępne są dane kontaktowe do lokalnych służb pomocowych i interwencyjnych. W placówce wyeksponowane są informacje dla dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.

  • a. Przyjęta Polityka ochrony dzieci jest weryfikowana i aktualizowana – przynajmniej raz w roku, ze szczególnym uwzględnieniem analizy danych z rejestru przypadków i sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.

    b. W ramach weryfikacji Polityki placówka konsultuje się z dziećmi i ich rodzicami/opiekunami.


Materiały do pobrania
  • Załącznik nr 1 - Podręcznik Standardy ochrony dzieci w placówkach medycznych
    Załącznik nr 1 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 2 - Czym jest krzywdzenie dziecka i jak je rozpoznać? Informacje dla osób wykonujących zawód medyczny
    Załącznik nr 2 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 3 - Jak chronić dziecko przed krzywdzeniem? Informacje dla osób wykonujących zawód medyczny
    Załącznik nr 3 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 4 - Ochrona zdrowia, ochrona dzieci. Jak skutecznie i zgodnie z prawem reagować w sytuacji podejrzenia, że dziecko − pacjent jest krzywdzone?
    Załącznik nr 4 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 5 - W jaki sposób zareagować w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka? Informacje dla osób wykonujących zawód medyczny
    Załącznik nr 5 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 6 - Podejrzewam, że dziecko jest krzywdzone, interweniuję… i co dalej? Informacje dla osób wykonujących zawód medyczny
    Załącznik nr 6 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 7 - Dziecko-pacjent i jego rodzic/opiekun. Jak kształtować pozytywne doświadczenia dziecka-pacjenta w relacjach z systemem ochrony zdrowia? Poradnik dla osób wykonujących zawód medyczny
    Załącznik nr 7 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 8 - Що таке жорстоке поводження з дитиною і як його розпізнати? Інформація для медичних працівників
    Załącznik nr 8 Pobierz plik >
  • Załącznik nr 9 - Як мені реагувати, якщо я підозрюю жорстоке поводження з дитиною? Інформація для медичних працівників
    Załącznik nr 9 Pobierz plik >
Placówki medyczne - logo 0 Placówki medyczne - logo 1
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Polityka cookies