Ochrona zdrowia

Pracownicy systemu ochrony zdrowia odgrywają szczególną rolę w poprawie jakości życia dzieci. Mogą w znacznym stopniu przyczynić się do zapobiegania krzywdzeniu dzieci poprzez identyfikację czynników ryzyka, na które mogą być narażone dzieci, jak również mogą przyczynić się do opracowania i wprowadzenia odpowiednich procedur ukierunkowanych na zapobieganie przypadkom krzywdzenia dzieci. Mogą oni również odgrywać znaczącą rolę w zapewnieniu kompetentnej i empatycznej opieki nad dziećmi. Wreszcie, mogą być jedyną szansą na zidentyfikowanie sytuacji krzywdzenia dzieci i podjęcie interwencji. 

Zobacz, jak wdrożyć standardy ochrony dzieci w Twojej organizacji - pobierz Podręcznik.

Webinar o wdrażaniu standardów ochrony dzieci w placówce medycznej - po co? dlaczego? w jaki sposób?

Standardy ochrony dzieci jako narzędzie zwiększenia ochrony dzieci przed krzywdzeniem

SOD zbierają w jednym miejscu, porządkują i doprecyzowują zasady, których przyjęcie sprawia, że dana instytucja jest bezpieczna dla dzieci – jej personel potrafi zidentyfikować sytuacje stwarzające ryzyko krzywdzenia dziecka oraz podjąć działania profilaktyczne oraz interwencyjne.

Standardy wdrażane w placówce medycznej powinny być dostosowane do jej specyfiki i odpowiadać na potrzeby dzieci-pacjentów, ich rodziców/opiekunów oraz całego personelu – zarówno osób wykonujących zawody medyczne, jak i innych specjalistów, administrację i personel pomocniczy.

Standardy obejmują kluczowe kwestie dotyczące ochrony dzieci przed krzywdzeniem:

• Zasady rekrutacji i weryfikacji personelu (sprawdzanie pod kątem niekaralności za przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz weryfikację, że wobec pracowników nie toczy się żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie).
• Obowiązek identyfikowania sytuacji mogących świadczyć o krzywdzeniu dziecka (przemoc fizyczna, przemoc emocjonalna, wykorzystanie seksualne, zaniedbanie) oraz podejmowania określonych interwencji w tych przypadkach.
• Opracowanie przejrzystej procedury reagowania na podejrzenie, że dziecko doświadcza krzywdzenia, ścieżkę prowadzenia interwencji prawnej i wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za ochronę dzieci.
• Zasady bezpiecznych relacji między personelem i dzieckiem, czyli określenie co jest w kontakcie z małym pacjentem działaniem pożądanym, a co jest niedopuszczalne.
• Zasady bezpiecznego korzystania z mediów elektronicznych przez dzieci, w tym z Internetu.
• Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci.

Dlaczego warto wprowadzać SOD w placówkach ochrony zdrowia? 

• Przepisy prawa nakładają na osoby wykonujące zawody medyczne prawny obowiązek interwencji w sytuacji podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ale są rozproszone w różnych aktach prawnych i nie wskazują precyzyjnie, kto w instytucji jest odpowiedzialny za podjęcie tego działania. Odpowiedzialność za podjęcie interwencji bywa rozmyta, a braki kadrowe, obciążenie pracą i nieznajomość procedury skutkują opóźnieniem, lub nie podjęciem interwencji na rzecz bezpieczeństwa dziecka.
• Choroba dziecka, zwłaszcza przewlekła, niepełnosprawność fizyczna czy intelektualna, zaburzenia zdrowia psychicznego to czynniki ryzyka, które sprawiają, że dziecko w takiej sytuacji jest bardziej narażone na doświadczenie krzywdzenia ze strony osób z najbliższego otoczenia.
• Pracownicy systemu ochrony zdrowia, poprzez systematyczną opiekę nad dzieckiem w podstawowej opiece zdrowotnej, interwencyjną pomoc w medycynie ratunkowej, czy dłuższy kontakt z dzieckiem i jego rodziną podczas hospitalizacji mają szczególną możliwość identyfikacji czynników ryzyka lub symptomów krzywdzenia dziecka i podjęcia odpowiedniej interwencji. Może to być uruchomienie wsparcia dla rodziny, psychoedukacja rodziców, interwencja prawna.
• Dziecko-pacjent potrzebuje szczególnej ochrony. Nawet podczas jednorazowego kontaktu z systemem ochrony zdrowia mały pacjent jest zależny od instytucji i personelu medycznego, a dodatkowo jako dziecko nie ma pełni samodzielności, możliwości decydowania o sobie i zadbania o swoje potrzeby.
• Całodobowe przebywanie dziecka w placówce medycznej, często bez stałej obecności rodziców/opiekunów, częste zmiany personelu i duża liczba osób przewijająca się przez oddziały, zwiększa ryzyko, że do dziecka będą miały dostęp osoby, które chciałyby je skrzywdzić. 

Przekonaj się, jak wygląda realizacja standardów ochrony dzieci w praktyce, na przykładzie działalności Warszawskiego Centrum Opieki Medycznej „KOPERNIK” Sp. z o.o.

Korzyści z wprowadzenia SOD w placówce medycznej

• Szpital posiada Politykę Ochrony Dzieci dostosowaną do specyfiki działalności.
• Zwiększenie ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
• Zwiększenie poczucia sprawczości członków personelu w zakresie ochrony dziecka przed krzywdzeniem i jakości doświadczenia bycia małym pacjentem.
• Wprowadzenie elementów standardów NICE i WHO (niemedycznych) w praktykę personelu medycznego i pozamedycznego.
• Szpital posiada opracowane procedury interwencyjne (algorytmy dostosowane do przyczyny interwencji i obowiązujących przepisów prawnych) i osoby przeszkolone do ich upowszechniania między personelem oraz monitorowania liczby interwencji.
   

O projekcie

Fundacja Dajmy Dzieciom Siłę w sierpniu 2023 r. zakończyła pilotaż wdrażania SOD w Warszawskim Centrum Opieki Medycznej „KOPERNIK” Sp. z o.o. W efekcie pilotażu opracowano szereg materiałów wspierających placówki medyczne w spełnianiu standardów ochrony dzieci – znajdują się one na tej stronie. W 2024 r. prowadzimy monitoring wdrażania SOD w ochronie zdrowia, na który składają się:

• analizy prawna,
• konsultacje z pracownikami ochrony zdrowia,
• wsparcie placówek medycznych w procesie opracowywania procedur i wdrażania SOD,
• opracowanie narzędzi edukacyjnych dla pracowników, dostosowanych do potrzeb i możliwości organizacyjnych: szkolenia kaskadowe, webinary, podkasty z zakresu m.in. podstawowej wiedzy nt. form krzywdzenia dzieci, identyfikacji krzywdzenia – praca na przypadkach, procedur interwencji, komunikacji medycznej. 
   

Projekt jest realizowany ze środków przekazanych przez Plan International ze środków Disaster Emergency Committee.

Webinar o interwencji prawnej w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka. Informacje dla osób wykonujących zawody medyczne

Webinar o współpracy przedstawicieli ochrony zdrowia z wymiarem sprawiedliwości

Przychodzi rodzic i dziecko do lekarza - jak w takich warunkach budować dobrą relację? 

Webinar o znaczeniu wczesnej traumy dla rozwoju dziecka 

Standardy ochrony dzieci w placówkach medycznych

Na czym polegają standardy ochrony dzieci w placówce medycznej