Turystyka

Wykorzystywanie i wyzyskiwanie seksualne dzieci (tj. osób do 18 r.ż.) w kontekście podróży i turystyki to poważny problem dotykający małoletnich na całym świecie, również w Polsce. 

Niestety, dane na temat powszechności występowania tych zjawisk są niepełne. Sprawcy świadomi odpowiedzialności karnej stosują różne metody ukrywania się, a dzieci pokrzywdzone tym przestępstwem często są zastraszane i szantażowane, a także wstydzą się mówić o wykorzystaniu. Niska wykrywalność tych przestępstw może być także powiązana z brakiem wiedzy na ich temat wśród pracowników branży turystycznej.

Odwołując się do Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka należy podkreślić istotną rolę, jaką pełni branża hotelarska w dbaniu o przestrzeganie praw człowieka, w tym także prawa dzieci do wolności od przemocy i wykorzystywania seksualnego. Pracownicy hoteli, dzięki bezpośredniemu kontaktowi z gośćmi, mają wyjątkową szansę na dostrzeżenie sygnałów świadczących o krzywdzeniu dziecka i reagowanie w przypadku powzięcia takiego podejrzenia. Dlatego tak ważne jest, aby mieli oni wiedzę na temat problemu wykorzystywania seksualnego dzieci oraz rodzajów działań, jakie należy wówczas podejmować.

Problem krzywdzenia dzieci niesie ze sobą nie tylko krótkotrwałe, ale również długotrwałe konsekwencje dla ich zdrowia fizycznego i psychicznego. Misją Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę jest wspieranie dzieci pokrzywdzonych oraz podejmowanie działań prewencyjnych, tworzenie procedur i zasad chroniących małoletnich. Cel ten jest realizowany za pośrednictwem programu Standardy Ochrony Dzieci, który Fundacja chce wdrażać w każdym miejscu, w którym przebywają dzieci bez opieki rodziców/opiekunów.

Webinar dotyczący wymogów ustawowych związanych z wprowadzeniem standardów ochrony małoletnich w obiektach świadczących usługi hotelarskie

Charakterystyka tego typu placówek 

Hotele oraz inne obiekty oferujące wynajem pokoi są bardzo często wykorzystywane przez sprawców do krzywdzenia dzieci, gdyż dają im poczucie anonimowości i tymczasowości. Sprawcy przestępstwa szukają miejsca odosobnienia, w którym nikt ich nie zna, dlatego do przestępstwa może dochodzić również w motelach, domach wczasowych, apartamentach na wynajem czy pensjonatach.

W tej sytuacji, pracownicy branży turystycznej odgrywają istotna rolę w przeciwdziałaniu krzywdzeniu dzieci. To właśnie oni - pracownicy recepcji, restauracji, strefy SPA czy aquaparku, osoby sprzątające, ochrona - mogą zaobserwować niepokojące sygnały i zareagować, gdyż mają bezpośredni kontakt z gośćmi hotelu. Choć reagowanie jest trudne i wymaga nie tylko wiedzy, ale także dużej odwagi, w przypadku dzieci wykorzystywanych seksualnie w hotelach jest ono niezwykle istotne. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu pracowników do  podjęcia odpowiednich działań w sytuacji podejrzenia wykorzystywania dziecka, zwiększa się szansa na zidentyfikowanie i zatrzymanie sprawcy tego przestępstwa.  

Celem Fundacji jest zaproponowanie wzoru procedur ochrony dzieci, które zostaną wprowadzone przez hotele i inne obiekty noclegowe w całej Polsce. 

Standardy

Jako Fundacja posiadamy wieloletnie doświadczenie we współpracy z branżą hotelarską. Mamy świadomość, że jest ona otwarta i gotowa do wprowadzenia różnych regulacji, które pozwalają reagować i działać w sytuacji podejrzenia lub stwierdzenia krzywdzenia dziecka na terenie ich obiektu. 

Wiemy również, że reagowanie w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka zawsze stanowi wyzywanie. Istnieją przypadki, w których wyraźnie widoczne są znaki, że dziecku dzieje się krzywda. Są również takie, w których mimo braku pewności, intuicyjnie wyczuwamy, że dziecko nie czuje się komfortowo i nie jest bezpieczne. W każdej z tych sytuacji mogą pojawić się nasze wątpliwości i szereg pytań, czy powinniśmy zareagować. Musimy pamiętać, że przede wszystkim zależy nam na dobru dziecka. Jeśli my nie zareagujemy - być może nikt tego nie zrobi, a dziecko, które doświadcza krzywdzenia, nadal będzie cierpieć. Dziecko wykorzystywane seksualnie w hotelu – miejscu, które widzi po raz pierwszy, wśród ludzi, których nie zna - nie ma do kogo zwrócić się o pomoc, nie wie, gdzie szukać wsparcia. Bardzo często jego zaufanie do dorosłych zostało mocno naruszone, a ono samo uwikłane w sytuacje, w której czuje się winne. 

Pracownik hotelu, to często jedyna osoba, która może zareagować i ochronić dziecko przed skrzywdzeniem a także przyczynić się do ujęcia sprawcy, który w konsekwencji nie skrzywdzi kolejnych dzieci. W tym momencie warto sobie zadać pytanie: jakie działania należy podejmować w takich sytuacjach? 

Odpowiadając na te potrzeby eksperci Fundacji przygotowali wzór Polityki Ochrony Dzieci dla obiektów hotelarskich. Jest to dokument, który w konkretny i jasny sposób określa, jak należy reagować w sytuacji zagrożenia krzywdzenia dziecka przez dorosłego. Procedury dotyczą zarówno sytuacji, w których pracownik hotelu ma przekonanie, że doszło do skrzywdzenia, jak i takich, które wymagają dalszej weryfikacji. 

Dokument ma formę edytowalną, dzięki czemu, każda sieć hoteli/obiekt może dostosować zapisy do własnych realiów funkcjonowania lub uzupełnić istniejące już w hotelu procedury. 

Poniżej przedstawiamy skrócony opis procedur.

Procedura w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka  

Podstawą działania w momencie podejrzenia krzywdzenia dziecka jest zdobycie jak największej ilości informacji o gościu oraz dziecku, które mu towarzyszy. Pracownik hotelu powinien dążyć do poznania danych dziecka, dorosłego oraz charakteru łączących ich relacji. Aby rozwiać obawy gościa warto wyjaśnić, że procedura służy zapewnieniu dzieciom korzystającym z hotelu bezpieczeństwa i została opracowana w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi. Jeśli rozmowa z gościem nie rozwiała obaw pracownika, powinien on zawiadomić przełożonego, który podejmuje decyzję o zawiadomieniu policji lub w razie wątpliwości przejmuje rozmowę z podejrzaną osobą dorosłą, w celu dalszych wyjaśnień.

Procedura w przypadku okoliczności wskazujących na skrzywdzenie dziecka

Jeśli okoliczności jednoznacznie wskazują, że dziecko jest krzywdzone (dziecko ujawniło wobec pracownika fakt krzywdzenia, ma zadrapania lub zsinienia, pracownik był świadkiem sytuacji krzywdzenia lub znalazł inne dowody o tym świadczące) pracownik hotelu powinien niezwłocznie zawiadomić policję, dzwoniąc pod numer 112 i opisując okoliczności zdarzenia lub powiadomić o sytuacji przełożonego, który podejmie powyższe działanie. W oczekiwaniu na przyjazd policji należy uniemożliwić dziecku oraz osobie podejrzewanej o krzywdzenie dziecka oddalenie się z obiektu.   

Dokument Procedury Ochrony Dzieci został skonsultowany również z grupą specjalistów z branży hotelarskiej – zarówno pracowników mających bezpośredni kontakt z klientem, jak i kadrą zarządzającą – dzięki czemu opisane zasady są uniwersalne i dostosowane do realiów funkcjonowania hoteli. Wsparcia w całym procesie udzieliła również Izba Gospodarcza Hotelarstwa Polskiego.

W konsultacjach dokumentu wzięli udział pracownicy poniższych hoteli:

• Hampton by Hilton Lublin
• Polskie Hotele Niezależne, Art Hotel
• Louvre Hotels Group : Campanile Kraków, Campanile Bydgoszcz,
• Park Inn by Radisson Poznań
• Hotel AQUARIUS SPA
• Hotel & SPA Trzy Wyspy
• B & D HOTELS S.A.: Hotel HP Park w Olsztynie
• Zdrojowa Hotels : Hilton Świnoujście;  Radisson Blu Hotel Świnoujście;  Marine Hotel w Kołobrzegu
• Royal Tulip Sand w Kołobrzegu Radisson Hotel Szklarska Poręba
• Orbis Hotel Group 
  oraz Członkowie Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego
   

Procedury Ochrony Dzieci to dokument, który stanowi cenną bazę wiedzy dla hoteli, trzeba jednak pamiętać, że jest to przede wszystkim punkt wyjścia - dopiero wyposażenie w odpowiednią wiedzę pracowników hoteli oraz przeszkolenie ich w zakresie procedur reagowania będzie mogło przynieść realne zmiany.

Przekonaj się, jak wygląda realizacja standardów ochrony dzieci w praktyce, na przykładzie działalności hotelu Novotel Warszawa Centrum.

Webinar z zakresu rozpoznawania i reagowania na sytuacje wskazujące, że w hotelu może dochodzić do krzywdzenia dziecka ze strony osoby dorosłej

Sytuacje, które powinny wzbudzić podejrzenia/zaniepokoić:

Istnieją różne sytuacje, które powinny wzbudzić czujność pracownika hotelu, poniżej omawiamy kilka z nich.
Więcej informacji dostępnych jest w broszurze Wykorzystywanie i wyzyskiwanie seksualne dzieci w turystyce 
(Експлуатація та сексуальне насильство над дітьми у секторі подорожей та туризму). 

Warto podkreślić, że wystąpienie tych sytuacji nie jest równoznaczne z tym, że dziecko jest wykorzystywane seksualnie. Ważne jest, żeby zachować czujność i zwracać uwagę na takie, które mogą wzbudzić niepokój.