Standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem to zbiór zasad, które pomagają tworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko w szkołach, przedszkolach i innych placówkach działających na rzecz dzieci. W placówce, która spełnia standardy ochrony dzieci:
- nie pracują osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu dziecka,
- wszyscy pracownicy wiedzą, jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka oraz jak podejmować interwencję w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy - w placówce lub w rodzinie,
- wszystkie dzieci dowiadują się, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami - w realnym świecie oraz w internecie,
- wszystkie dzieci mają stały dostęp do informacji, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych,
- rodzice dowiadują się, jak wychowywać dziecko bez przemocy i uczyć je zasad bezpieczeństwa.
Podczas pracy nad wdrażaniem standardów ochrony dzieci ważne jest przygotowanie planu z jasno określonymi priorytetami i harmonogramem, które będą realistyczne dla danej placówki. Zdefiniowanie działań, które placówka powinna podjąć w pierwszej kolejności, pozwoli określić specjalnie przygotowana ankieta, dostępna dla placówki po zarejestrowaniu się na stronie programu Standardy Ochrony Dzieci. Po wypełnieniu ankiety placówka otrzyma proponowany plan działań oraz dostęp do narzędzi i oferty edukacyjnej, które mogą ułatwić działania prowadzące do spełnienia standardów ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
Standardy ochrony dzieci - co warto wiedzieć o nowych przepisach?
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (tzw. Ustawa o ochronie małoletnich) wprowadza nowe instrumenty ochrony praw dzieci. M.in. nakłada na podmioty pracujące z dziećmi, obowiązek posiadania standardów ochrony małoletnich (zwanych inaczej standardami ochrony dzieci). Instytucje i placówki będą zobowiązane do wprowadzenia standardów od 15 lutego 2024 r.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę jest ekspertem w obszarze standardów ochrony dzieci (standardów ochrony małoletnich). Od ponad 15 lat promujemy i wdrażamy je w Polsce. Bezpłatnie udostępniamy kompleksowe narzędzia niezbędne do wprowadzania standardów. Dowiedz się więcej, pobierz ulotkę.
Zapraszamy do obejrzenia webinaru Standardy ochrony dzieci - jak się z nimi zmierzyć?
Standardy ochrony dzieci to bardzo pojemne hasło. Dlatego, by lepiej je zrozumieć, przedstawiamy poniżej szczegółową charakterystykę każdego z nich. W dwóch przypadkach proponujemy standardy uzupełniające, których przyjęcie jest zależne od decyzji kierownictwa instytucji, jednak warto pamiętać, że ich wprowadzenie zwiększa skuteczność pozostałych działań skierowanych na bezpieczeństwo dzieci.
Więcej informacji znajdziesz w zakładkach dla poszczególnych typów placówek.
-
a) Dotyczy całego personelu (pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy – na wszystkich szczeblach organizacji).
b) Jest zatwierdzona przez organ zarządzający organizacją/instytucją, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada kierownictwo organizacji/instytucji.
c) Kierownictwo organizacji wyznaczyło osobę odpowiedzialną za monitoring realizacji Polityki. Rola, zadania oraz kwalifikacje tej osoby są jasno określone.
d) Polityka ochrony dzieci jasno i kompleksowo określa:
zasady bezpiecznej rekrutacji personelu
· sposób reagowania na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji
· zasady bezpiecznych relacji personel-dziecko i dziecko–dziecko
· zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych
· zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci
· zasady przygotowania personelu do stosowania standardów i sposób dokumentowania tej czynności
· zasady przeglądu i aktualizacji standardów oraz sposób dokumentowania
e) Polityka jest opublikowana na stronie internetowej organizacji/instytucji oraz w jej siedzibie i szeroko promowana wśród całego personelu, rodziców i dzieci, a poszczególne grupy są z nią aktywnie zapoznawane poprzez działania edukacyjne i informacyjne w sposób przystępny i zrozumiały
f) Polityka uwzględnia sytuację dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. -
a) W ramach rekrutacji członków personelu pracujących z dziećmi prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do pracy z dziećmi oraz sprawdzane są ich referencje.
b) Organizacja/instytucja uzyskała o każdym członku personelu dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz informacje z Krajowego Rejestru Karnego i rejestrów karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych oświadczenia o niekaralności¹.
c) Określone są zasady bezpiecznych relacji całego personelu organizacji/instytucji z dziećmi, wskazujące, jakie zachowania w organizacji są niedozwolone, a jakie pożądane w kontakcie z dzieckiem.
d) Organizacja/instytucja wyznaczyła osobę odpowiedzialną za przygotowanie personelu do wdrożenia standardów
e) Organizacja/instytucja zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat stosowania standardów i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia, w zakresie:
· rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci
· procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia
· odpowiedzialności prawnej pracowników placówki, zobowiązanych do podejmowania interwencji
· procedury „Niebieskie Karty”²,
a zasady przygotowania personelu oraz sposób dokumentowania tej czynności zostały określone.Standardy uzupełniające:
e) Cały personel organizacji/instytucji pracujący z dziećmi i ich opiekunami jest przygotowany, by edukować:
· dzieci na temat ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem
· opiekunów dzieci na temat wychowania dzieci bez przemocy oraz chronienia ich przed przemocą i wykorzystywaniem.
f) Personel dysponuje materiałami edukacyjnymi dla dzieci i dla rodziców oraz aktywnie je wykorzystuje.
¹ Od 15 lutego 2024 roku w związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606), którą zmieniono ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1304 z późn. zm.), która od wskazanej daty będzie nosiła nazwę: Ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, poza obowiązkiem sprawdzenia osoby w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – organizacje/instytucje będą zobowiązane do weryfikowania niekaralności swoich pracowników i współpracowników.
² Dotyczy organizacji/instytucji, które zgodnie z przepisami obowiązującego prawa realizują procedurę „Niebieskie karty”: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia.
-
a) Organizacja/ instytucja wypracowała procedury, które określają krok po kroku, jakie działanie należy podjąć w sytuacji krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony personelu organizacji, członków rodziny, rówieśników i osób trzecich oraz zasady ustalania planu wsparcia dziecka po ujawnieniu krzywdzenia.
b) Organizacja/ instytucja dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencja i pomocą w sytuacjach krzywdzenia dzieci (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom.
c) W organizacji/instytucji wyeksponowane są informacje dla dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.
d) Organizacja/instytucja opracowała sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka.
e) Organizacja/instytucja wyznaczyła osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń, uruchamianie odpowiedniej ścieżki interwencji i udzielenie dziecku krzywdzonemu wsparcia. -
a) Przyjęta Polityka ochrony dzieci jest weryfikowana raz na 2 lata, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci, a wnioski z oceny są dokumentowane.
b) W ramach weryfikacji Polityki organizacja/instytucja konsultuje się z dziećmi i ich rodzicami/opiekunami.
c) Organizacja/instytucja w oparciu o przeprowadzoną ocenę dostosowuje standardy do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami.
-
Załącznik nr 1 - Ulotka - standardy ochrony małoletnichPobierz plik >